W dniu 25 listopada 2024 r. odbył się odbiór prac konserwatorskich i restauratorskich, wykonanych w cerkwi greckokatolickiej św. Paraskewy w Kwiatoniu. Zadanie obejmowało zainstalowanie nowoczesnego zabezpieczenie przeciwpożarowego z systemem automatycznego gaszenia pożaru za pomocą mgły wodnej niskociśnieniowej, co umożliwia gaszenie ognia z zewnątrz (tzw. system FOG).
Obiekt został podzielony na cztery sekcje gaśnicze. Dysze mgłowe zostały rozmieszone w taki sposób, aby swoim zasięgiem pokryć wszystkie zewnętrzne, drewniane powierzchnie kościoła i wieży. Dokonano również przeglądu całości dachu i elewacji, w wyniku którego wytypowano gonty przeznaczonych do wymiany. Przed położeniem, zostały one zaimpregnowane środkiem na bazie olejów skalnych, co ma za zadnie zminimalizować podatność na wchłanianie wody oraz zanieczyszczeń.
Cerkiew jest jednym z ostatnich obiektów UNESCO z terenu powiatu gorlickiego, który został wyposażony w system gaśniczy FOG. Pierwszą tego typu instalację zamontowano w 2006 r. w kościele pw. św. Filipa i Jakuba w Sękowej. W następnych latach przyszła kolej na kościół pw. św. Michała Archanioła w Binarowej oraz cerkiew greckokatolicką pw. Opieki Bogurodzicy NMP w Owczarach. W bieżącym roku zakończono również instalację systemu w cerkwi pw. św. Michała Archanioła w Brunarach. Wysiłki te z pewnością poprawią bezpieczeństwo przeciwpożarowe w obiektach, które stanowią bezcenne dziedzictwo kulturowe ziemi gorlickiej.
Wartość inwestycji wyniosła 920 000,00 zł, z czego 98% środków tj. 901 600 zł pochodzi z rządowego funduszu Polski Ład, pozostałą część tj. 18 400 zł stanowi wkład własny Powiatu Gorlickiego.
W odbiorze uczestniczyli przedstawiciele: Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie Delegatura w Nowym Sączu – Marcin Nazimek, Powiatu Gorlickiego – Starosta Mirosław Waląg, Wicestarosta Marcin Krzemiński oraz Andrzej Wojciechowski – pracownik Wydziału Rozwoju i Inwestycji, parafii – ks. Wiesław Czaja oraz Marek Fijałkowski, wykonawcy – Jakub Szarek, Mirosław Kosowski oraz Michał Kowalczyk.
Cerkiew parafialna greckokatolicka św. Paraskewy w Kwiatoniu (obecnie kościół pomocniczy rzymskokatolicki) powstała w 2 poł. XVII w. Świątynia jest klasycznym przykładem łemkowskiej architektury cerkiewnej, a ze względu na swoje proporcje uważana za jedną z najpiękniejszych cerkwi w Polsce. Wystrój wnętrza stanowi polichromia o motywach figuralnych i ornamentalnych z 1811 r. Zachowało się tu kompletne wyposażenie: ikonostas (ściana z ikonami) autorstwa M. Bogdańskiego z 1904 r., w prezbiterium ołtarz główny z XIX w., dwa ołtarze boczne z ikonami Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz Zdjęcia z Krzyża. Obiekt w 2013 r. został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO. Cerkiew św. Paraskewy w Kwiatoniu prezentuje ponadczasowe wartości i wymaga podtrzymywania działań potrzebnych do ich trwałego zachowania. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej, skupiającym najcenniejsze i najciekawsze zabytkowe obiekty drewniane i jest udostępniany zwiedzającym w okresie letnim.
Opracowała Urszula Mruk
Foto Andrzej Wojciechowski
110000
996 KM2
37
